De Derde Europese Rijbewijsrichtlijn is ingegaan op 19 januari 2013. Dit heeft niet alleen gevolgen voor de diverse rijbewijscategorieën en de kandidaten. Alle nieuwe rijbewijzen die in de EU worden afgegeven hebben voortaan de vorm van een plastic kredietkaart, met een Europees standaardformaat en betere beveiliging. De Europese Commissie heeft een aantal wijzigingen voor consumenten op een rijtje gezet.

Geleidelijk zullen de meer dan 100 verschillende papieren en plastic modellen die momenteel door meer dan 300 miljoen bestuurders in de hele EU worden gebruikt, worden vervangen door het nieuwe Europese rijbewijs. Dit maakt deel uit van een ruimer pakket maatregelen (de derde EU-rijbewijsrichtlijn), dat tot doel heeft het vrije verkeer te versterken, fraude met rijbewijzen tegen te gaan en de verkeersveiligheid in de hele EU te verbeteren.

Europese Commissie

“Momenteel moet de wegpolitie in heel Europa meer dan 100 verschillende types papieren en plastic rijbewijzen kunnen herkennen. Soms dateren de foto’s op deze rijbewijzen van lang geleden dateren, is het onduidelijk welke categorie voertuigen mag worden bestuurd en kan het document gemakkelijk worden nagemaakt. Valse rijbewijzen zijn een ‘licence to kill’. Daarom hebben we rijbewijzen nodig die gemakkelijk te lezen en te begrijpen zijn en zeer moeilijk kunnen worden vervalst”, meldt de Europese Commissie.

De belangrijkste wijzigingen voor consumenten zijn van kracht gegaan op 19 januari 2013:

Bescherming van kwetsbare bestuurders

Het Europese rijbewijs versterkt ook de bescherming van de meest kwetsbare categorieën weggebruikers:

• De leeftijd voor directe toegang (via praktische en theoretische examens) tot rijbewijzen voor de krachtigste motoren wordt opgetrokken van 21 tot 24 jaar.
• De leeftijdslimiet wordt opgetrokken en er worden extra stappen ingebouwd in de geleidelijke toegang. In de nieuwe regeling is minstens vier jaar rijervaring vereist (in plaats van twee) met minder krachtige motoren alvorens een rijbewijs voor de krachtigste motoren kan worden verkregen.
• Bromfietsen vormen een nieuwe voertuigcategorie en voor het verkrijgen van een bromfietsrijbewijs moet voortaan een theoretisch examen worden afgelegd. De lidstaten mogen ook vaardigheids- en gedragstesten en een medische keuring invoeren. De aanbevolen leeftijd waarop rijbewijzen wederzijds worden erkend door alle lidstaten wordt door de EU vastgesteld op minstens 16 jaar (de lidstaten mogen deze leeftijd verlagen tot 14 jaar op hun eigen grondgebied).  Tot dusver legde de EU geen minimumeisen op voor bromfietsen.

Minimumnormen voor rijexaminatoren

Rijexaminatoren moeten voldoen aan minimumnormen voor wat hun eerste kwalificatie en periodieke opleiding betreft.  Deze maatregel zorgt voor kwaliteitscontrole in de nieuwe regeling.
Richtlijn 2006/126/EG inzake het rijbewijs is in 2006 door de lidstaten en het Europees Parlement goedgekeurd. Ze moest uiterlijk op 19 januari 2011 door de lidstaten zijn omgezet en wordt volledig van toepassing op 19 januari 2013.

Een Europees standaardformaat

Alle nieuwe rijbewijzen beantwoorden aan een nieuw formaat: een plastic kredietkaart met een foto en standaardinformatie – ze zijn gemakkelijk herkenbaar en leesbaar in de hele EU.  Vanaf 19 januari 2013 worden alle nieuwe rijbewijzen in dit formaat afgegeven.

De bestaande rijbewijzen worden vervangen door rijbewijzen in het nieuwe formaat op het ogenblik dat ze moeten worden vernieuwd of uiterlijk in 2033. Elke lidstaat mag beslissen bepaalde nationale symbolen aan te brengen op het nieuwe rijbewijs.

Verbeterde beveiliging

Het nieuwe rijbewijs bevat een aantal beveiligingssnufjes om te voorkomen dat het zou worden vervalst. Bovendien is het rijbewijs gekoppeld aan een Europees systeem voor elektronische gegevensuitwisseling, zodat gemakkelijker informatie kan worden uitgewisseld tussen nationale administraties.

Dit vereenvoudigt het beheer van rijbewijzen voor mensen die naar een andere lidstaat verhuizen. Het helpt ook “rijbewijstoerisme” en fraude te voorkomen. Lidstaten mogen bijvoorbeeld geen rijbewijs meer afgeven aan iemand wiens rijbewijs in een andere lidstaat is ingetrokken, geschorst of beperkt .

Periodieke vernieuwing van rijbewijzen

De periodieke vernieuwing van rijbewijzen in de hele EU is van cruciaal belang voor de bestrijding van fraude en de verbetering van de verkeersveiligheid.  Volgens de nieuwe regels moeten rijbewijzen van autobestuurders en motorrijders om de 10 tot 15 jaar worden vernieuwd, afhankelijk van de lidstaat. Rijbewijzen voor bestuurders van bussen en vrachtwagens moeten om de vijf jaar worden vernieuwd en de vernieuwing moet gepaard gaan met een medisch onderzoek.

Het gaat om een administratieve vernieuwing; er hoeven dus geen extra testen te worden afgelegd. Door de periodieke vernieuwing kunnen de informatie en de foto’s op het rijbewijs worden geactualiseerd, kan het rijbewijs regelmatig worden aangepast aan nieuwe technologie en beschikken de lidstaten steeds over actuele informatie over de rijbewijzen die in omloop zijn.