De Rijscholenkiezer van Stichting TeamAlert is zojuist officieel gelanceerd. Minister Schultz van Haegen plaatste daartoe samen met twee jonge bestuurders de eerste reviews op Rijscholenkiezer.nl tijdens een bijeenkomst op het ministerie van Infrastructuur en Milieu in Den Haag. De vergelijkingswebsite is vanaf nu dan ook in de lucht en toegankelijk voor onder andere potentiële leerlingen en nieuwe automobilisten die een review over hun rijschool achter willen laten.

Klantenreviews en slagingspercentages van rijscholen worden de belangrijkste factoren voor hun plek op de pagina van de nieuwe Rijscholenkiezer. Daarnaast spelen onder andere aansluiting bij een branchevereniging en de WRM-bevoegdheden van de rijinstructeurs mee in de weging, zo vertelt Gilsing. “We hebben niet de illusie dat we met de website alle problemen in de rijschoolbranche kunnen oplossen. Maar we kunnen wel proberen jongeren en ouders te helpen bij het zoeken naar een goede en betrouwbare rijschool.”

Beoordeling

In de Rijscholenkiezer kan door bezoekers gezocht worden op plaatsnaam en rijschool. “We gebruiken daarvoor de gegevens die het CBR beschikbaar stelt. Die informatie komt overeen met de gegevens van rijschoolgegevens.nl. Omdat ze ieder kwartaal geüpdatet worden, zijn we altijd actueel.” Onder andere het compleet maken van een rijschoolprofiel levert een rijschoolhouder ‘punten’ op, laat Gilsing weten. “Het profiel hoeft slechts op een aantal gebieden aangevuld te worden. Maar hoe completer je profiel, des te meer kans je hebt om hoog op de website uit te komen en goed vindbaar te zijn.”

De beoordeling van rijscholen bestaat uit een weging van verschillende onderdelen. “De reviews van leerlingen en oud-leerlingen van een rijschool wegen voor 30 procent mee in de totaalscore van de onderneming. Ook in het geval van slagingspercentages geldt dat percentage van 30 procent. Er wordt daarbij rekening gehouden met het kringgemiddelde van de locatie waar de rijschool actief is”, aldus Gilsing. “En bij een rijschool met twee vestigingen gaat het niet om een koude optelling van slagingspercentages en dat cijfer vervolgens door twee gedeeld. Het aantal examens wordt ook in het oog gehouden. Anders zou de balans niet kloppen.”

WRM

Aan de rijschoolhouders is tevens gevraagd de namen en geboortedata van hun rijinstructeurs in te vullen, zo vertelt de projectleider van TeamAlert. “Die worden niet zichtbaar voor bezoekers van de vergelijker, maar we gebruiken de gegevens om bij het IBKI te checken of de WRM-certificaten in orde zijn. Het invullen van de namen van de rijinstructeurs levert een aantal punten op voor de rijschool. Punten voor eerlijkheid, zogezegd. Maar pas wanneer ze allemaal WRM-gecertcifeerd zijn, krijgt een rijschool de volle mep aan punten. Dit aantal weegt vervolgens voor 15 procent mee.”

“Voor een leerling wordt zichtbaar hoeveel instructeurs er bij een rijschool in dienst zijn en hoeveel van hen ook daadwerkelijk bevoegd zijn”, aldus Gilsing. “Die leerling kan daaruit zelf zijn conclusies trekken.” Vult een rijschoolhouder geen gegevens van zijn instructeurs in, dan ontvangt hij daarvoor geen punten. Wanneer een leerling een review achterlaat, wordt gevraagd bij welke instructeur hij of zij het meest in de lesauto gezeten heeft. Op het moment dat een instructeur niet WRM-bevoegd blijkt of niet is ingevoerd door de rijschoolhouder, dan signaleert TeamAlert dat. “Zo nodig kaarten we het aan tijdens het Branche Voorzitters Overleg (BVO).”

Brancheorganisatie

Ook het lidmaatschap van een branchevereniging levert punten op voor een rijschool. Een bericht dat binnen de branche voor de nodige commotie heeft gezorgd. “Het is met 15 procent niet de grootste wegingsfactor, maar het kan zeker wel verschil maken”, zo reageert Gilsing op de onrust. “Wij hebben ervoor gekozen lidmaatschap van een branchevereniging íets van verschil te laten maken, omdat wij het belangrijk vinden dat er dialoog is tussen de verschillende brancheorganisaties, tussen branche en CBR en tussen branche en ministerie.”

“Op dit moment is de branche nog te ongeorganiseerd”, zo vervolgt hij. “Daarnaast is bijvoorbeeld het garantiefonds van Bovag voor een leerling van belang. Al geeft niet iedere branchevereniging dat soort consumentenvoordelen, ze hebben wel inspraak in de regelgeving. In onze ogen heel waardevol.”

Review

Het jaar van oprichting weegt voor de laatste 10 procent mee in het geheel, zo vertelt de projectleider. “Het omslagpunt van stoppen of doorgaan ligt voor een rijschool op ongeveer drie jaar. Vandaar dat rijscholen vanaf dat moment punten van ons krijgen. Dat loopt op tot zeven jaar: vanaf dat moment ontvangt een rijschool het volledige aantal punten. Hiermee willen we niet zeggen dat een nieuwe rijschool geen kwaliteit kan leveren, maar dit is een manier waarop we de stabiele rijscholen binnen de branche aanduiden.” Er bestaat daarnaast een koppeling met review-website Klantenvertellen, zo laat Gilsing weten. “De reviews kunnen we niet stuk voor stuk overnemen, omdat Klantenvertellen hele andere vragen stelt. Maar het uiteindelijke beoordelingscijfer telt voor een heel klein deel mee voor de plek in de Rijscholenkiezer.”

De wegingspunten zijn controversieel, zo weet ook Gilsing. “Maar je moet op een bepaald moment keuzes maken en knopen doorhakken. We willen de verkeersveiligheid bevorderen en hebben daarvoor deze vorm gekozen. We begrijpen dat sommige rijschoolhouders niet blij zijn met bepaalde wegingsfactoren. Die geluiden horen wij ook. Maar het zijn nog altijd de klantenreviews, slagingspercentages en de WRM-bevoegdheden die 75 procent van de totaalbeoordeling uitmaken. De andere punten zullen dus maar minimaal verschil maken.”

CBR

Hij verduidelijkt daarbij dat ‘nog niets in beton is gegoten’. “Dat is met de gehele weging in de Rijscholenkiezer het geval. We gaan dit testen en passen zo nodig zaken aan. Het is niet zo dat we onze handen er vanaf halen, omdat de site nu is gelanceerd. We blijven actief kijken naar de resultaten, naar problemen en naar veranderingen die mogelijk nodig zijn.”

Omdat de Rijscholenkiezer zich baseert op de gegevens die bij rijschoolgegevens.nl bekend zijn, zijn beginnende rijscholen overigens niet meteen in de vergelijkingswebsite opgenomen. “We willen per se die dubbele check hebben om vervuiling van de site te voorkomen. Vervelend voor nieuwe rijscholen, maar we hebben voor ogen bezoekers van de site een stukje zekerheid te geven. Dat kan alleen op deze manier. En de gegevens worden driemaandelijks geüpdatet, dus het valt te overzien.” Wanneer een rijschool stopt, wordt het account ook geblokkeerd, aldus Gilsing. “Hier gebruiken we tevens de gegevens van het CBR voor.”

Lesprijs

Rijschoolhouders moeten hun rijschoolprofiel aanvullen met de lesprijs per 60 minuten. “We vinden het belangrijk dat ook op dat punt duidelijkheid en gelijkheid is. Een rijschool die lessen van vijftig minuten aanbiedt, zal dus even moeten rekenen. Uiteindelijk met transparantie tot gevolg. Want dat is wat we willen bereiken: een transparant en onafhankelijke vergelijker maken.”

Wat betreft de franchisegevers en -nemers binnen de branche stelt Gilsing het volgende: “Wanneer een franchisegever op één locatie staat ingeschreven, dan worden alle gegevens verzameld en de slagingspercentages van de franchisenemers opgeteld en gemiddeld. Het slagingspercentage per plaats wordt dan overigens wel weergegeven, dus een potentiële leerling heeft inzicht in hoe het er op een bepaalde plaats voorstaat. Franchisenemers die met hun vestigingen los bij het CBR staan ingeschreven, zijn in de Rijscholenkiezer ook los terug te vinden.”

B-rijbewijs

De Rijscholenkiezer is vooralsnog een vergelijkingswebsite voor alleen het B-rijbewijs. “We willen volgend jaar ook de andere rijbewijscategorieën opnemen in de website, maar vinden het nu belangrijk dat één categorie goed staat en we van daaruit verder kunnen bouwen. De B-categorie behelst het merendeel van de rijopleidingen, vandaar onze keuze”, zo legt projectleider Nard Gilsing uit. Jongeren krijgen na hun praktijkexamen via het CBR-mailtje met de uitslag meteen ook uitnodiging om een review over hun rijschool te schrijven. Ze kunnen overigens ook gewoon naar de website gaan en een review achterlaten.

“Er bestaan al verschillende vergelijkers, maar de Rijscholenkiezer is uniek, onder andere omdat alle ruim 8.000 rijscholen in Nederland erin terug te vinden zullen zijn”, zo gaat Gilsing verder. Rijscholen hebben hun profiel aangevuld en kunnen dat nu nog steeds doen. Het is belangrijk dat de profielen zo volledig mogelijk zijn. Alleen dán zijn ze goed vindbaar voor potentiële leerlingen”, aldus de projectleider over de nieuwe vergelijkingswebsite, die de verkeersveiligheidsorganisatie in samenwerking met het ministerie, het CBR, IBKI en de drie brancheorganisaties maakte.

Rijbewijs

De Rijscholenkiezer wordt naar zeggen van Gilsing een website voor zowel jongeren die rijlessen willen gaan volgen als hun ouders. “Er wordt daarnaast ingespeeld op de beginnende bestuurder die het rijbewijs al gehaald heeft. Er is relevante informatie te vinden, waardoor het meer wordt dan alleen een plek om een rijschool te zoeken. We willen een kader schetsen en daarmee de jongeren de juiste keuzes laten maken. Er zal dus ook informatie te vinden zijn over het kopen van een eerste auto, het afsluiten van een verzekering enzovoorts.”

Voor de rijscholen die nog geen mail met activatielink voor hun account hebben ontvangen, heeft TeamAlert een speciaal e-mailadres aangemaakt: [email protected]. “Mochten ze om wat voor reden dan ook nog geen mail gekregen hebben, dan kunnen ze ons hun bedrijfsgegevens sturen en dan kijken we verder.”

Inloggen

Jongeren die een review over hun rijschool willen schrijven, kunnen zowel op uitnodiging als uit zichzelf de Rijscholenkiezer bezoeken. “We hebben het helemaal opengegooid, omdat op die manier ook minder tevreden jongeren hun verhaal kwijt kunnen. Transparantie tot gevolg. Er zit wel een aantal checks in de website gebouwd: de misbruikknop, maar ook een IP-controle en een check op zinsopbouw en taalgebruik. Rijschoolhouders hun concurrenten in een kwaad daglicht willen stellen, proberen we er op die manier uit te filteren.”

Wanneer twee reviews via eenzelfde IP-adres worden geschreven, overschrijft de nieuwe de oude wanneer ze van dezelfde account afkomstig zijn. “Maakt iemand een andere account aan, dan zien wij dat hetzelfde IP-adres gebruikt is en komt de review bij ons binnen als ‘verdacht’. Wij controleren vervolgens handmatig. Iemand die gedurende de rijopleiding van rijschool gewisseld is, kan op die manier dus toch beide rijscholen een beoordeling geven. Wij laten de nieuwste reactie dan handmatig door.”

Leerling

Een leerling of beginnende automobilist kan zich identificeren door middel van het invullen van zijn naam, woonplaats en e-mailadres of via zijn Facebook-account. “Kritische reviews mogen, anoniem reageren met alleen een e-mailadres kan ook. De gegevens van die persoon zijn bij ons wel bekend. Dit om ontevreden leerlingen ook de kans te geven om te vertellen wat ze echt vinden, zonder dat ze met de nek worden aangekeken”, aldus Gilsing.

Een negatieve review van een leerling, zal in sommige gevallen dus overschreven worden. Als de rijbewijskandidaat eerst een beoordeling voor zijn eerste rijschool schreef, wisselde van rijopleider en vervolgens ook die onderneming via de Rijscholenkiezer beoordeelt, bijvoorbeeld. En dat via dezelfde account doet. “Het kan inderdaad zo zijn dat de goede rijscholen het werk opknappen van de minder goede ondernemingen en daarmee ook meteen de negatieve reviews verdwijnen. Het is voor nu even proberen hoe dat gaat. Mocht het niet werken, dan passen we het aan. Maar het alternatief was iedereen de mogelijkheid geven om zonder controle meerdere reviews te schrijven. Daar wordt het geschetste beeld erg onbetrouwbaar van.”

Website

De Rijscholenkiezer is gebouwd op basis van responsive design. “Dat hebben we bewust gedaan, zodat jongeren ook op hun smartphone of tablet een review in kunnen vullen. Een speciale app downloaden werpt naar ons idee een onnodige drempel op.” Een bezoeker van de website kan, ook in de mobiele versie van de site, zelf aangeven welke punten hij belangrijk vindt in de keuze voor een rijschool. Door middel van schuifknoppen bij factoren als slagingspercentage, lesprijs, de netheid van de lesauto en de bereikbaarheid van de rijschool, kan een persoonlijke selectie worden gemaakt.

De Rijscholenkiezer wordt naar zeggen van Gilsing niet commercieel ingezet. “Dat is mogelijk omdat we subsidie van de overheid ontvangen. Er komen dus geen advertenties op te staan. Onze intentie is om dat zo te houden, zodat we gratis en onafhankelijk blijven. De geruchten dat wij een subsidie van 1,2 miljoen voor de ontwikkeling van de site hebben ontvangen, zijn overigens allesbehalve waar. We zijn binnen de aanbestedingsgrens gebleven (134.000 excl. BTW overheidsdiensten, red.). Het bedrag dat we voor de ontwikkeling van de Rijscholenkiezer hebben gebruikt, is onderdeel van de totaalsubsidie die we jaarlijks krijgen voor onze projecten. We moeten onder de streep waarschijnlijk zelfs nog zelf op het project toeleggen.”

TeamAlert

Stichting TeamAlert is een verkeersveiligheidsorganisatie voor en door jongeren. De stichting zet zicht sinds 2000 in om het aantal jonge verkeersslachtoffers terug te dringen. Zo organiseert ze diverse educatieve projecten en voorlichtingscampagnes. Op die manier moet bewustwording gecreëerd worden rondom de eigen verantwoordelijkheid van jongeren in het verkeer. “We hebben de Rijscholenkiezer ontwikkeld, omdat wij geloven dat een goede rijopleiding de basis is van verkeersveilig gedrag onder bestuurders”, zo besluit Gilsing.

Roosmarijn Dierick