Het gebruik van ondersteunende systemen in lesauto’s is per 1 janauri 2016 toegestaan door het CBR tijdens het praktijkexamen. Systemen die het rijden van de automobilist overnemen, blijven verboden tijdens het examen. Maar wat is nu wel en wat niet toegestaan? Bekijk hieronder 12 vragen over ondersteunende systemen in lesauto’s tijdens het CBR-praktijkexamen.

Wat betekent ADAS?
ADAS betekent Advanced Drivers Assistance Systems (ADAS). Hierbij gaat het om moderne ondersteunende systemen voor auto’s.

Wanneer wordt het gebruik van ADAS toegestaan in het rijexamen?
Vanaf 1 januari 2016 wordt het gebruik van ADAS toegestaan in het rijexamen. Systemen die het rijden van de automobilist overnemen, blijven verboden tijdens het examen. Op dit moment hoort alleen het automatisch inparkeren daarbij.

Wordt het gebruik van ADAS ook toegestaan voor het rijexamen voor auto met aanhangwagen?
Vanaf 1 januari 2016 wordt het gebruik van ADAS toegestaan in de rijexamens voor de personenauto, inclusief de personenauto met aanhangwagen.

Waarom staat het CBR het gebruik van ADAS toe in het rijexamen?
De technologische ontwikkelingen bij voertuigen gaan snel. Zo beschikken steeds meer auto’s over ADAS. Daarom staat het CBR het gebruik van ADAS vanaf 1 januari 2016 toe in de rijexamens voor de auto.

Systemen die het rijden van de automobilist overnemen, blijven verboden tijdens het examen. Op dit moment hoort alleen het automatisch inparkeren daarbij.

Wat betekent het voor het rijexamen dat het gebruik van ADAS daarin wordt toegestaan?
Het gebruik van ADAS tijdens het rijexamen is vrijwillig. Met het toestaan daarvan verandert het examen niet. De examinator beoordeelt de rijvaardigheid van de examenkandidaat en niet de werking van ondersteunende systemen.

Voorbeelden:
Een kandidaat moet ondanks een dodehoekverklikker toch goed blijven kijken in de buitenspiegel. Systemen zijn immers niet onfeilbaar. Zo blijkt uit Amerikaans onderzoek dat motorrijders in 75% van de gevallen niet worden opgemerkt door een dodehoekverklikker.

Adaptive cruise control zorgt automatisch voor een bepaalde afstand tot de voorganger. Stel dat een examenkandidaat dit systeem op de snelweg heeft ingesteld op 120 km per uur. Achter een vrachtwagen wordt de snelheid dan aangepast naar 80 km per uur. Als de kandidaat gaat uitvoegen en de vrachtwagen niet meer wordt gevolgd, neemt de snelheid weer toe naar 120 km per uur. De kandidaat moet nu zelf de snelheid aanpassen aan de situatie bij het uitvoegen.

Systemen die het rijden van de automobilist overnemen, blijven verboden tijdens het examen. Op dit moment hoort alleen het automatisch inparkeren daarbij.

Wordt het rijexamen gemakkelijker als het gebruik van ADAS daarin wordt toegestaan?
Met het gebruik van ADAS verandert de moeilijkheidsgraad van het rijexamen niet. De examinator beoordeelt de rijvaardigheid van de examenkandidaat en niet de werking van ondersteunende systemen.

Wat betekent het voor de rijopleiding dat het gebruik van ADAS in het rijexamen wordt toegestaan?
Door het toestaan van het gebruik van ADAS in het rijexamen krijgt de opleider de mogelijkheid om de leerling beter voor te bereiden op het gebruik van deze systemen in de praktijk. De leerling zal immers meer gemotiveerd zijn om met ADAS te oefenen.

Als je lesauto over ADAS beschikt, móet je die dan gebruiken tijdens het rijexamen?
Het gebruik van ADAS tijdens het rijexamen is vrijwillig. Met het toestaan daarvan verandert het examen niet. De examinator beoordeelt de rijvaardigheid van de examenkandidaat en niet de werking van ondersteunende systemen.

Om welke systemen gaat het allemaal bij ADAS in het rijexamen?
Diverse autofabrikanten hebben diverse ADAS-systemen onder diverse namen. Het CBR maakt voor het rijexamen geen onderscheid tussen al die systemen. Vanaf 1 januari 2016 wordt het gebruik daarvan toegestaan in het rijexamen.

Systemen die het rijden van de automobilist overnemen, blijven verboden tijdens het examen. Op dit moment hoort alleen het automatisch inparkeren daarbij.

Waarom blijft het verboden in het rijexamen om systemen te gebruiken die het rijden van de automobilist overnemen?
Een brede toepasbaarheid van gedeeltelijk en zelfs volledig geautomatiseerd rijden lijkt momenteel nog ver weg. Daarom wordt in het rijexamen nog niet toegestaan om systemen te gebruiken die de rijtaak van de bestuurder overnemen. Een kandidaat moet dus in staat zijn zelfstandig te rijden.

Wel vinden er al proefnemingen plaats met zelfrijdende auto’s. Om deze ontwikkelingen op de voet te volgen, heeft het CBR zich in het voorjaar van 2015 aangesloten als partner bij The Dutch Automated Vehicle Initiative (DAVI). Dit Nederlandse samenwerkingsverband richt zich op onderzoek, afstemming en verbetering van geautomatiseerd rijden op de openbare weg.

Hoe zijn de ervaringen met hulpsystemen die nu al worden toegestaan in het rijexamen?
De ervaringen met hulpsystemen die nu al worden toegestaan in het rijexamen maken duidelijk dat lang niet alle kandidaten hiermee goed overweg kunnen. Het blijft belangrijk dat kandidaten zelf actie kunnen ondernemen als dit soort systemen niet voldoen. Voorbeelden:

Automatische verlichting: niet alle kandidaten zijn in staat zelf het dimlicht in te schakelen als dit noodzakelijk is (bijvoorbeeld bij mist) of gevraagd wordt.

Automatische ruitenwisser: niet alle kandidaten zijn in staat zelf de ruitenwisser in te schakelen als dit noodzakelijk is of gevraagd wordt.

Parkeersensoren: niet alle kandidaten kunnen de signalen op de juiste wijze interpreteren.

Snelheid in de navigatie: regelmatig komt de in het systeem aangegeven snelheid niet overeen met de ter plekke geldende snelheid.

Zijn radarverklikkers en flitspaalverklikkers toegestaan in het rijexamen?
Conform de wet zijn radarverklikkers verboden in auto’s en daarmee ook in het rijexamen. Flitspaalverklikkers in auto’s zijn in Nederland niet wettelijk verboden en mogen dus aanstaan tijdens het rijexamen.

Je kunt je wel afvragen of ze thuishoren in een lesauto. De rijopleiding is immers bedoeld voor het bijdragen aan een veilige verkeersdeelname en niet voor het signaleren van flitspalen.

Lees ook: CBR staat ondersteunende systemen in lesauto toe tijdens rijexamen