Minister Kamp van Economische Zaken verkent de mogelijkheid om de Nederlandse Franchise Code te verankeren in de wet. Dit schrijft hij in een brief aan de Tweede Kamer. Hiermee kan de Franchise Code een rol gaan spelen in de rechtspraak bij de beoordeling van franchisegeschillen.

De code beschrijft gedragsregels voor franchisegevers en franchisenemers bij het aangaan, uitvoeren en ontbinden van een franchiseovereenkomst. Ook de rechten en plichten van beide partijen zijn erin opgenomen. In de rijschoolbranche duiken steeds meer franchiseformules op. NXXT en ANWB zijn bijvoorbeeld bekende namen in de markt met een gigantisch wagenpark.

Redelijkheid

Veel onderdelen uit de NFC zijn gericht op bescherming van de franchisenemer aan de hand van een lijst met plichten van de franchisegever, maar laten de mogelijkheid voor eigen interpretatie open. Zo mag de franchisegever de verlenging van de overeenkomst niet op onredelijke gronden weigeren, een tussentijdse overdracht of beëindiging van de onderneming niet op onredelijke gronden verhinderen en nooit meer zekerheden vragen en aanhouden van de franchisenemer dan in redelijkheid noodzakelijk is.

Andere plichten van de franchisegever uit de NFC zijn het niet verplichten van de franchisenemer tot het sluiten van een overeenkomst met een derde partij die niet in direct verband staat met de uitvoering van de franchiseformule en het sluiten van een tweede of volgende franchiseovereenkomst niet op onredelijke gronden weigeren.

Praktische middelen

Op bepaalde punten gaat de NFC dieper in, zoals op de verschaffing van praktische middelen als operationele of IT-systemen. “De dienstverlening van de franchisegever op deze punten heeft een grote invloed op de dagelijkse gang van zaken in de onderneming van de franchisenemer”, zo is te lezen. “Deze invloed dient geen rol te spelen in de naleving van de overeenkomst of als drukmiddel in onderhandelingen tussen partijen.”

Praktische middelen dienen niet te worden ingezet om de rechten van de wederpartij te beperken. “De franchisenemer moet in de gelegenheid gesteld worden om zijn contractuele rechten ook uit te oefenen. De franchisegever heeft op dit punt een zorgplicht.”

Concurrentiebeding

Wanneer de franchisenemer door concurrentiebedingen is beperkt in zijn mogelijkheden om binnen dezelfde bedrijfstak te groeien buiten de franchiseformule waarin hij reeds participeert, is hij voor doorgroei van zijn onderneming volgens de NFC volledig aangewezen op samenwerking met de franchisegever. “De franchisegever dient deze groeimogelijkheden van de franchisenemer niet onredelijk te beknotten of er onredelijk belastende voorwaarden aan te verbinden.”

Als de franchisegever een maximaal aantal vestigingen of een bepaald marktaandeel per franchisenemer niet wil overschrijden, dient hij daarover in de overeenkomst vooraf duidelijkheid te verschaffen. “Van zijn kant dient de franchisenemer op grond van de goede trouw in de samenwerking geen misbruik te maken van een bovengemiddeld aandeel in (de afzetpunten van) een franchiseformule”, zo wordt gesteld.

Plannen NFC

De Code is samengesteld door een schrijfgroep bestaande uit franchisenemers en -gevers, ondersteund door het ministerie van Economische Zaken. Na een consultatie is de code aangeboden aan minister Kamp. “Deze code is zó belangrijk, dat naleving moet worden gewaarborgd. Ik verken momenteel samen met mijn collega van Veiligheid en Justitie de mogelijkheden voor de wettelijke verankering. Daarmee streef ik een optimale mix na van enerzijds inhoudelijke regels vanuit de sector zelf en anderzijds een wettelijke stok achter de deur voor diezelfde regels.”

Kamp zal de sector ook ondersteunen bij de oprichting van een geschillencommissie, waarin franchisegevers en franchisenemers passende oplossingen kunnen vinden voor een geschil, voordat de rechter in beeld komt. Hij sprak bij de presentatie van de NFC positief over de franchiseconstructie in het algemeen. “Als de formule juist wordt uitgevoerd – met duidelijke afspraken en met respect voor en eerbiediging van het contract – is het resultaat dat beide partijen winnen.”