In 76 steden in Nederland (gemeenten met meer dan 50.000 inwoners) verplaatsen de inwoners zich voor ritten tot 7,5 kilometer meer per fiets dan per auto. Op langere afstanden (7,5 tot 15 kilometer) wordt de auto het meest gebruikt, maar heeft de fiets ook een belangrijk aandeel. En dat aandeel groeit, concluderen de onderzoekers.

Adviesbureau Goudappel Coffeng en DAT.Mobility voerden gezamenlijk onderzoek uit. Aanleiding was de constatering eerder dit jaar dat er in Kopenhagen meer wordt gefietst dan wordt autogereden. “Wij wisten dat dit in Nederland al langer het geval is,” zegt Richard ter Avest van Goudappel Coffeng. Voor deze analyse zijn de verplaatsingen per openbaar vervoer en te voet overigens buiten beschouwing gelaten.

Fabels

Sinds de jaren ’70 is in Nederland een intensief beleid gevoerd om het fietsen in steden en regio’s veiliger te maken en het fietsgebruik te stimuleren. “Inmiddels zijn we op fietsgebied wereldwijd koploper: mede dankzij onder meer adequate regelgeving, uitgekiend ontwerp, het ontstaan van een fietscultuur en onder meer de voelbare noodzaak tot samenwerken”,

Volgens de onderzoekers is in ons land sprake van een drietal hardnekkige fietsfabeltjes: 1. ‘Alleen in Amsterdam en Utrecht wordt veel gefietst’. 2. ‘Het is logisch dat er alleen maar in de grote steden wordt gefietst – daar is immers geen ruimte en zijn vaak hoge parkeertarieven (auto) van kracht.’ 3. ‘Boven een afstand van 7,5 kilometer houdt het fietsen op, óók in Nederland.’

Grote en kleine gemeenten

“De realiteit is echter geheel anders”, stelt Ter Avest. “Van de 76 grootste gemeenten in Nederland (gemeenten met meer dan 50.000 inwoners) rijdt men in 71 gemeenten al meer per fiets dan dat er met de auto wordt gereden, op verplaatsingen korter dan 7,5 km. Alleen in de provincie Limburg is het fietsaandeel iets lager, veroorzaakt door de hoogteverschillen.”

Niet alleen in grote steden wordt gefietst. Bij de kleinere steden (gemeenten met 25.000 tot 50.000 inwoners) zijn diverse gemeenten waar al meer wordt gefietst dan autogereden. Weliswaar minder dan in de grote steden, maar er zijn tientallen kleinere gemeenten waar zelfs de verhoudingen fietsverplaatsingen en autoverplaatsingen 60 procent tot 40 procent is.

Fietsaandeel groeit

Op de grotere afstanden, tussen 7,5 en 15 kilometer, is het fietsaandeel van inwoners nog steeds substantieel. Op die langere regionale afstand is 1 op de 3 verplaatsingen per fiets of e-bike en 2 op de 3 per auto het meest gebruikt. Het aandeel fiets neemt de komende jaren toe, verwachten de onderzoekers. De verwachting is gebaseerd op de opkomst van regionale fietssnelwegen en snelfietsroutes en sterke groei van de verkoop van elektrische fietsen. Ter Avest: “Over enkele jaren verwachten we de eerste gemeenten waar over lange afstanden meer wordt gefietst dan met de auto wordt gereden.”

Nederlanders zijn ongeveer het enige volk dat buiten de bebouwde kom fietst. Richard ter Avest: “Dat komt dankzij goede fietspaden en lage snelheden op plattelandswegen, waar in andere landen middelbare scholieren een gratis buskaart krijgen en dus niet hoeven te fietsen. Fietsen is echter gezonder, vaak gezelliger en vooral ook groener.”

Lees ook: E-biketraining moet ongevallen onder fietsers verminderen