Het is aan de rijschool om leerlingen te wijzen op de risico’s van alcohol en drugs in het verkeer. “Verkeersopvoeding is een taak voor de rijinstructeur.” Dat vindt Harry Rienmeijer van Trafieq, uitvoerder van de EMA en LEMA, de cursus die wordt opgelegd aan bestuurders die met een te hoog alcoholpromillage in hun bloed zijn aangehouden. 

“Een goede rijschool is niet alleen bezig met de leerling voorbereiden op een examen, maar is vooral bezig met het opleiden van goede verkeersdeelnemers. Daarom zouden rijscholen meer de aandacht kunnen vestigen op het voorkomen van rijden onder invloed.” Harry Rienmeijer is ervan overtuigd dat de rijschool een rol te spelen heeft als het aankomt op alcohol, drugs en medicijnen in het verkeer. 

Ongeveer een derde van de dodelijke verkeersongelukken heeft te maken met alcohol. Bovendien neemt het drugsgebruik in het verkeer toe, lachgas wordt bijvoorbeeld steeds meer gemeengoed. “Drugs en alcohol leiden tot ongelukken”, zegt Rienmeijer. “Het is een taak voor de rijschool om uit te leggen dat het gebruik van die middelen niet onschuldig is.” 

Educatieve maatregel 

Rienmeijer is directeur van Trafieq, een uitvoerder van de EMA en LEMA. De EMA is een tweedaagse cursus over de risico’s van alcoholgebruik in het verkeer. EMA staat voor Educatieve Maatregel Alcohol. De EMA wordt opgelegd aan een bestuurder die met te veel alcohol op achter het stuur is gekropen. De cursus bestaat uit drie plenaire bijeenkomsten en een nagesprek en is verplicht: bij weigering wordt het rijbewijs ongeldig verklaard. 

LEMA is een afkorting voor Lichte Educatieve Maatregel Alcohol. De cursus bestaat uit twee bijeenkomsten van 3,5 uur en is eveneens verplicht: ook hier geldt dat bij weigering het rijbewijs ongeldig wordt verklaard. Rienmeijer geeft zelf ook de cursussen. 

Jaarlijks komen bij Trafieq meer dan 10.000 mensen die gedwongen zijn een cursus te volgen. Rienmeijers: “wij kennen de valkuilen, de situaties waarin mensen risico lopen te rijden onder invloed. En we weten hoe je die dit tegen kan gaan.”  

Rol van de rijschool 

Welke rol heeft de rijschool te vervullen, volgens Rienmeijer? “Een instructeur heeft regelmatig contact met de leerling. Breng de risico’s af en toe onder de aandacht. Maak het bespreekbaar.” Dat kan gewoon informeel, zegt de cursusleider. “Maak het niet te zwaar. Vraag eens of ze weten hoe lang het duurt voordat een jointje uit je systeem is? Of een xtc-pil.” 

De mensen die zich moeten melden voor de cursus van de educatieve maatregel zijn zelden mensen met een alcoholprobleem. Het is vaak een gebrek aan kennis waardoor mensen bij Rienmeijer uitkomen. “Ik heb net een groep gehad waarin vier van de twaalf deelnemers ná een nacht slaap zijn aangehouden. Ze denken goed bezig te zijn door na een avondje doorzakken niet in de auto te stappen. Maar ‘s ochtends is de alcohol nog niet uit het bloed. Dan is het echt een gebrek aan kennis. Ander voorbeeld: ik heb ook wel eens iemand in de lesbanken gehad die in een geparkeerde auto achter het stuur lag te slapen. Ook al sta je stil, op dat moment ben je bestuurder en je mag daar niet zitten met een glas op. Er zijn veel gevallen die voorkomen kunnen worden door beter verkeersonderwijs.”

Struikelblok 

De eigen kennis van de instructeur kan nog wel eens een struikelblok vormen in de verkeersopvoeding. “Schroom niet om er een expert bij te halen, nodig bijvoorbeeld eens een specialist uit tijdens een theorieles.” Rienmeijer vindt de WRM-bijscholing ‘43 Alcohol, drugs en medicijnen in het verkeer’ verplichte kost voor alle instructeurs. 

De cursusleider pleit er tevens voor om alcohol en drugs een zwaarder wegend thema te maken bij het CBR, zowel in het theorie- als het praktijkexamen. “Ik ben blij dat alcohol en drugs bij het theorie-examen in de vorm van één of twee vragen vaak wel aan bod komen, maar lettende op het toenemende aantal verkeersongevallen mag dat aandeel groter worden.”  

Lees ook: 

• Politie ontdekt steeds vaker drugsgebruik in het verkeer
• ‘Alcohol, Drugs en Medicijnen’ populairste WRM bijscholing in 2017 
• Lachgas in het verkeer houdt gemoederen bezig
• Jonge xtc-gebruiker kruipt te snel achter het stuur