Middelbare scholen in België hebben behoefte aan structurele verkeers- en mobiliteitslessen in het onderwijspakket en willen onderwijshervormingen aangrijpen om dit te realiseren. Dat blijkt uit een online peiling van de Vlaamse Stichting Verkeerskunde onder ruim 450 medewerkers van Vlaamse en Brusselse middelbare scholen. Bij de enquête werd zowel gepeild naar de huidige invulling van verkeers- en mobiliteitseducatie in secundaire scholen als de toekomstvisies rond dat thema.

Huidige situatie: verkeer en mobiliteit komen zowel op school- als klasniveau aan bod, maar weinig frequent. Iets meer dan de helft van de respondenten geeft aan dat verkeer en mobiliteit zowel op school- als op klasniveau worden behandeld (57,0%).

Schoolniveau

Daarnaast zijn er scholen waar het thema ofwel enkel op schoolniveau (22,3%) ofwel enkel op klasniveau (15,5%) aan bod komt. Een kleine minderheid (5,3%) geeft aan dat er helemaal geen aandacht wordt besteed aan verkeer en mobiliteit.

Als verkeer en mobiliteit op schoolniveau aan bod komen, is dat meestal in het pedagogisch project of de pedagogische visie van de school (70,7%). Op klasniveau komen verkeer en mobiliteit hoofdzakelijk aan bod als vakoverschrijdende activiteit (73,3%).

Verkeer

In iets meer dan de helft van de gevallen wordt er ook binnen één vak, bijvoorbeeld wiskunde of Nederlands, aan gewerkt (52,9%). De frequentie waarmee verkeer en mobiliteit op klasniveau aan bod komen, ligt echter vrij laag.

In bijna 4 op de 10 gevallen is dat één keer per jaar (37,9%), in ongeveer evenveel gevallen één keer per trimester (36,8%).  Slechts een op vier respondenten zegt dat de thema’s maandelijks of vaker worden behandeld (24,2%).

Aanspreekpunt

Een meerderheid geeft aan dat de school een vast aanspreekpunt voor initiatieven rond verkeer en mobiliteit heeft (63,6%). In 1 op 6 gevallen (16,8%) is er echter geen vast aanspreekpunt, en 1 op 5 weet het niet (19,6%).

Toekomstvisie: verkeer en mobiliteit moeten duidelijk en concreet aan bod komen als competenties. In de hervormingsplannen voor het secundair onderwijs worden de huidige eindtermen omgezet naar ‘competenties’.

Toetsing

Een grote meerderheid van de bevraagden (85,6%) meent dat verkeer en mobiliteit in deze competenties duidelijk en concreet aan bod moeten komen, wat meteen inhoudt dat leerlingen daar ook op getoetst kunnen worden.

Volgens iets minder dan de helft van de bevraagden (47,7%) gebeurt dat best vakgebonden. Daarbij gaat de voorkeur naar vakken als ‘project algemene vakken’ (74,2%), maatschappelijke vorming (54,7%), aardrijkskunde (44,8%) en lichamelijke opvoeding (43,9%).

Verkeersattitude

Volgens de meeste respondenten dient daarbij zeker aandacht te worden besteed aan verkeersattitude en risicogedrag als autobestuurder (59,1%), kennis van de wegcode (47,8%), verkeersattitude en risicogedrag als fietser of bromfietser (44,7%), en fietsvaardigheid (36,3%).

Om verkeers‐ en mobiliteitseducatie een volwaardige plaats te geven in het secundair onderwijs is het volgens de meeste respondenten noodzakelijk om scholen kant- en klare lespakketten en projecten aan te bieden (69,3%), het onderwerp vakoverschrijdend aan bod te laten komen (57,2%), het als onderdeel in bestaande vakken te integreren (50,9%) en het te laten invullen door externen zoals bijvoorbeeld de politie (49,9%).

Verkeerseducatie

en mobiliteitseducatie in het huidige secundair onderwijs veelal op een algemene manier en weinig frequent worden behandeld. Momenteel hebben secundaire scholen immers geen resultaatsverbintenis voor verkeers- en mobiliteitseducatie, zoals dat in het lager onderwijs wel het geval is.

Uit de ongevallenstatistieken blijkt echter dat vooral jongeren vanaf 15 jaar een verhoogd risico lopen om betrokken te raken in een verkeersongeval. Door hen aan te sporen tot veilige en verantwoorde verkeersdeelname kunnen we dit risico verminderen, verwacht de stichting.

Onderwijs

“Daarom is het belangrijk dat de leerlijn inzake verkeer en mobiliteit die gestart is in het basisonderwijs verder doorloopt in het secundair onderwijs en zelfs nog wordt versterkt”, meldt het rapport.

“Een grote meerderheid van de bevraagden uit het onderwijs is daar zelf vragende partij voor, en wil dat verkeer en mobiliteit in het kader van de onderwijshervorming duidelijk en concreet deel uitmaken van de competenties die jongeren in het secundair onderwijs dienen te verwerven.”