Uitsluitend een verkeersbord neerzetten bij wegwerkzaamheden om ongewenst gedrag van het passerend verkeer te voorkomen, is niet afdoende. Dat blijkt bij een onderzoek dat in opdracht van Veilig Verkeer Nederland is uitgevoerd in Friesland. Aanleiding voor het onderzoek is het recente aantal dodelijke ongelukken met wegwerkers.

Aan de hand van snelheidsmetingen op zeven verschillende locaties waar aan de weg gewerkt werd en een enquete onderzocht Veilig Verkeer Nederland het gedrag van automobilisten bij wegwerkzaamheden. De vragenlijst is ingevuld door ruim 200 deelnemers, onder wie veel rijschoolhouders, hulpverleners en verkeerskundigen.

Zichtbaar

De snelheidsmetingen lieten zien dat bestuurders zich eerder aan de snelheidsbeperkingen houden als er actief en zichtbaar aan de weg gewerkt wordt. Als dat niet het geval is, rijden ze harder. Vandaar dat de gemeten snelheden overdag lager liggen dan ’s avonds. Wat ook helpt is de inrichting van de werkzaamheden. Als die logisch en veilig is ingericht, houden meer automobilisten zich aan de aangegeven snelheid dan wanneer er alleen een bord staat dat aangeeft dat er werkzaamheden zijn.

Ook onjuist gebruik van borden en een inrichting van de werkzaamheden die lange tijd hetzelfde blijft leiden tot meer overschrijdingen van de snelheid. Automobilisten raken gewend aan de situatie en gaan weer harder rijden.

Versmalling en afwisseling

De onderzoekers zien meerdere oplossingen om ongewenst gedrag tegen te gaan. Dat kan door actief en zichtbaar te werken aan de weg of de inrichting te versmallen, zodat automobilisten wel genoodzaakt zijn om hun snelheid te verminderen. Een andere optie is om de snelheidsbeperking alleen te laten gelden op de momenten dat er ook echt gewerkt wordt aan de weg. Om gewenning bij bestuurders te voorkomen, zouden die tijdstippen elke week moeten wisselen. Die laatste maatregel zou in een vervolgonderzoek nader bekeken moeten worden. In zo’n vervolgstudie zou het ook interessant zijn om te kijken wat het effect is van begrips- of motivatieborden.

Veilig Verkeer Nederland grijpt de conclusies aan om met aannemers en andere betrokken partijen te bespreken hoe ze de huidige problemen kunnen aanpakken. Ook beraadt de organisatie zich nog op vervolgonderzoek.